Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de óutobre 2016

 

Atrincamen prouvençau

Lou dangié es dins lou coustume tradiciounau

N’avèn li plèni braio

De-segur lou proumié menistre l’a di : “ Oui nous sommes en guerre ”. De-segur après lou massacre di bràvi gènt de Niço e l’escoutelage dóu paure capelan dins sa glèiso, poudèn pensa que quaucun n’en vòu à noste païs… mai fau pas nouma l’enemi, senoun sian coupable “ d’amalgamo ”.

Adounc pèr pas faire d’amalgamo se n’en vèn à souspeta tout lou mounde. Tóuti aquéli que volon garda si tradicioun festivo soun dangeirous… Segur, aqui mai, acò es coumprenable en tèms de guerro…
Dins aquelo draio, lou mes passa la viloto de La Ciéutat se veguè fourçado d’abandouna si tres jour de fèsto après d’esplico judiciouso dis autourita :
“ Aquelo  manifestacioun se trobo dins li carriero e duro tres jour. Ço que vau dire que fau arresta la circulacioun. Pièi li participant estènt coustuma acò pauso tambèn un proublèmo. La survihanço es pas eisado e necessitarié de gros mejan uman e materiau qu’avèn pas ”.

Vaqui dounc, coume tóuti lis an, li Ciéutaden anavon carga lou coustume prouvençau pèr defila e dansa, aro es enebi que souto li raubo de pacano vo de pescairis, amplo e largo, se pòu escoundre d’armamen e lis ome emé si taiolo poudrien tambèn sarra de bastoun de dinamito. La tradicioun prouvençalo es uno menaço pèr lou païs.

Dins tout, en deforo dóu prad bataié de La Ciéutat, avèn encaro en Prouvènço un proublèmo d’atrencamen di femo sus la sablo e dins l’aigo de mar.

Es un autre coustume tradiciounau que d’ùni damisello e damoto ié soun estacado.
Soun pas de balarello nimai de dansarello, soun aqui pulèu plan-pausado en plen cagnard.
En vilo, es vengu de modo, se vèi d’aquéli Marsiheso ensacado dins de vèsti “ burqa ” de la tèsto à la planto. De raubo turco dins lou biais dis Arlatenco, esvasado à l’en-debas, toucant lou sòu pèr bèn escoundre lis artèu mau-gracious e darbouna dins la póusso dóu trepadou.

Tout de negre es lou “ casuau abaya ” que doumino, mai lou boutiguié patenta prepauso aro lou “ new musulmane Abaya arabe vêtement ethnique ”. Ansin lou chanjamen de coucardo, se vèi aro sus l’areno… Aquéli galànti femo se volon manda à l’aigo touto abihado… emé sa jupo poudrien sembla de sireno, mai la graciouseta es pas soun gènre, adounc an decida de metre li braio avans que de s’encapuchouna dins soun maiòu de ban integral islamisto que se batejo en francés “ burkini ”. Cuerb tout lou cors, laisso vèire que la caro angelico de la bagnarello. Aquel abihage es esta enventa pèr uno estilisto australiano pèr councilia lis esport nautique e la cresènço religiouso musulmano.
Un enfagoutage que counvenguè pas à nòsti Maire de la Costo d’Azur, coume aquéu de Vilo-Novo-Loubet que prenguè un arrestat pèr interdire aquel acoutramen : “l’acès à la bagnado es interdit, dóu 1ié de juliet au 31 d’avoust, à tóuti persouno dispausant pas d’uno tengudo courrèito, respetuouso di bòni mours e dóu principe de laïceta, e respetant li règlo d’igièno e de segureta asatado au doumaine publi maritime… lou port de vestimen, pendènt la bagnado, aguènt uno counoutacioun countràri i principe menciouna eici-davans es estrechamen interdit sus li plajo de la coumuno ”.

Couquin de sort, i’anè pas de man morto pèr escriéure acò. Tant soulamen èro rèn qu’un cop de pèd dins l’aigo. Levè l’artèu pèr pouja arrié que lou Counsèu d’Estat te lou remouquè tant lèu pèr suspèndre soun arrestat en ié venènt dire qu’aquéu porto “ uno atencho gravo e manifestamen ilegalo i liberta foundamentalo ”.
La mai auto autourita amenistrativo franceso a trenca pèr respeta la tradicioun.
Fin finalo lou soulet abihage à risco es lou coustume prouvençau, lou passo carriero d’Arlatenco pòu escoundre tant e mai de coutèu, de pistoulet, d’esplousiéu, entre li cambo di permenarello enribanado. Fau preveni lou risco coume s’es fach à bèl èime la coumuno de La Ciéutat.
Aquelo coucouloucho !

 

Bernat Giély

 

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

 

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat