Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de mai

Tolosa !

Tolosa: d'en proumié lou panèu es à l'intrado de la vilo. Après uno rampelado di grando (e que d'ùni an pas vougu entèndre), se sian retrouba dins li carriero de Toulouso, la vilo roso. Li felibre prouvençau se poudien coumta un à cha un, tant èron rare demié li 30.000 manifestant. Pamens, nous an fa gau de rescountra un mouloun d'abounat, que vesènt nosto bandiero, nous an acoumpagna.
Fau dire que nòsti bandiero emé li dessin de Gezou, fuguèron demié li mai foutougrafiado.
La vilo avié bèn ourganisa li causo fin que tout se debanèsse lou mai bèn poussible: lou vilage mounta sus la Plaço de l'Éuropo emé li tibanèu, lou persounau municipau, la pouliço municipalo, li veituro-escoubo…
De mai, lou Counsèu Regiounau Miejour-Pirenèu avié dubert soun bastimen pèr assousta li counferènci de prèsso.
Autant li Bretoun à Quimper ( 8.000 persouno ) defilon, bèn ranja, bèn disciplina darrié si biniou, autant nous-autre, à Toulouso, erian pas gaire disciplina : lou passo-carriero, plan planet, s'estiravo coume uno longo toro. Quau croumpavo un entre-lesco, quau cercavo uno boutiho d'aigo, quau parlavo emé li boutiguié, quau fasié de fotò, tout acò à coustat di passant estabóusi, que fasien si croumpo.
Pamens fau dire que la manifestacioun èro menado pèr li Calandreto, un mouloun pichot calandroun, de 5 à 7 an, de la caro mascarado de rouge e de jaune, acoumpagna de sis ensignarello, segui di maman, emé li pousseto e di papa cargant lou pichot darrié sus lis esquino.
Dins tout, es tóuti li manifestant que fasien de brut emé li carlamuso, li campano, li tambourin, lis auboi, lis acourdeoun : tout en cantant o en bramant: - Uno lèi pèr li lengo.
D'ùni persounalita èro en-tèsto de la manifestacioun, lou presidènt dóu Senat, Jan-Pèire Bel, la candidato Eva Joly emai Jan Lassalle, lou que canto en lengo nostro à l’Assemblado Naciounalo, representavo Francés Bayrou. D’àutris elegit èron vengu pourta ajudo, bèu proumié, lou maire de Toulouso, Pèire Cohen, lou maje conse de Vilonovo-de-Magalouno, Nouvè Segura, emé soun panèu en Oc, em’ un fube d’autre e subre-tout nòsti valènts aparaire de la lengo, Arvèi Guerra, noste counsèié sestian, Pèire Costa; lou coourdinatour de la Federacioun Region et Peuples Solidaires, Guihèn Latrubesse, lou counseié regiounau lou mai jouine, Gustave Alirol, presidènt dóu POC.
Tóuti lis assouciacioun culturalo èron aqui, li Calandreto emé J.-Louis Blenet, la FELCO emé M.-Jano Verny e Feliple Martel, Pèire Bréchet, presidènt de l'IEO, etc. etc. mancavo lou Felibrige, mai uno pougnado de majourau, tirassavon aqui, M. Samouillan, P. Delmas, B. Giély, J.-C. Ducourtieux, J.-C. Dugros, F. Pontarlier. La manifestacioun èro festivo, lou mounde se parlavon, “ Gramaci o Plan mercé ”, tóuti èron parié, emé li bandiero, li drapèu, la fraternita…. E subre-tout li pichounet vous fasien la counversacioun en lengo nostro!
Au depart, la Plaço de l'Éuropo semblavo pichoto. À l'arribado, la Plaço dóu Capitole, èron clafido. Li manifestant, après 3 ouro de marcho, cercavon l'oumbro e s'assetavon ounte que siegue, pèr bèure un cop.
Sus lou pountin, li preso de paraulo venguèron à-de-rèng nous counfourta dins lou judice de nosto acioun : la manifestacioun e la fèsto fasien mirando : erian bèn mai noumbrous qu'à Carcassouno, Beziés, Mount-Pelié vo Marsiho !
Lou resson fuguè grand. Li journau de tóuti li regioun n'en parlèron, d'ùni à la uno emé tout plen de fotò, lis atualita regiounalo sus FR3 passèron de visto de la manifestacioun, de radìo naciounalo l'an anounciado, e meme Claro Chazal is atualita sus TF1 n'en faguè de resson ! Osco ! Avèn fa de brut, nosto crido es mountado à Paris.
Li Marsihés vengu emé lou càrri soun arriba, escagassa, à 6 ouro de matin, lou dimenche, à la Garo Sant Carle. Mai n'en parlaran long-tèms !
Toulouso 2012 restara l’evenimen istouri pèr tóuti lis aparaire de la lengo d’oc… Jamai degun a mes tant de mounde dins la carriero pèr defèndre uno lengo regiounalo en Franço…
Un rescontre jouious, éucumeni, d'amista e de fraternita qu’a capita, erian urous e rèire urous !
Aro, anen espera la fin dis eleicioun, mai de tout biais, li representant dóu grand partit pouliti qu’èron aquéli se soun adeja engaja se prenon lou poudé de :
— de moudifica l’article 2 de la Coustitucioun.
— de ratifica la Charto éuroupenco di lengo regiounalo.
— de farga uno lèi pèr li lengo regiounalo.

 

Tricìo Dupuy

 

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

Lou tèms di messorgo ...

Moudificacioun de l’article 2 de nosto bello Coustitucioun !

De-bon, Toulouso rèsto lou simbèu de nòsti manifestacioun pèr la lengo…

Es à Toulouso, i’a d’annado e d’annado, qu’avian óucupa l’estacioun de televisioun FR3 pèr pousqué derraba d’emissioun en lengo nostro… Li CRS nous an bouta deforo… Un jouine Prouvençau es esta amaluga… Sian sourti plan-planet dins la draio baragnado de poulicié en cantant “ Aquéli mountagno ”… La revòuto a perdura… e li cadeno de televisioun regiounalo se soun duberto pèr baia de prougramo en lengo nostro.

Mai, d’aro enlai, es lou 31 de mars 2012 que vai marca nosto istòri, emé la mai grandarasso manifestacioun de carriero pèr revendica lou dre à nosto lengo…
Jamai s’es tant vist de mounde pèr moustra soun estacamen à sa lengo… 30.000 persouno en marcho pèr sauva lou parla de sis àvi… Aqui avèn pres d’alen… Acò douno de sang… Fringavian à bèl èime…
Pas proun d’acò, de manifestacioun pariero se n’en faguè lou meme jour dins tóuti li regioun de Franço qu’an sa lengo à sauva… lis Alsacian, li Basque, li Bretoun, li Catalan, li Corse, etc… en tout se pousquè chifra 65.000 manifestant…
Lou resson, coume se dis aro, aguè uno audiènci naciounalo… Li candidat à la presidènci de la Republico n’en fuguèron avisa e, pau o proun, pertouca…
N’i’a qu’èron vengu pourta soun soutèn pèr sa presènci dins lou passo-carriero de Toulouso. La candidato Eva Joly en persouno, lou presidènt dóu Senat Jan-Pèire Bel pèr representa lou candidat Francés Hollande, e tambèn lou porto-paraulo dóu candidat Francés Bayrou, Jan Lassalle, lou que parlo nosto lengo à l’Assemblado Naciounalo, e que, bèn-segur, aqui à Toulouso, faguè sa presentacioun en lengo d’oc.
Tóuti se soun óuficialamen engaja pèr moudifica l’article 2 de la Coustitucioun, pèr ratifica la Charto Éuroupenco di lengo regiounalo e pèr faire vouta tambèn uno lèi pèr l’aparamen di lengo regiounalo de Franço.
Sabèn pas encaro quau d’aquéli, aura de teni sa proumesso…
Mai, sian toujour mesfisènt, coume un gàrri sènso co… L’avèn perdudo dins uno lèco d’engajamen eleitourau renega…
Èro, parié, à l’escasènço d’uno eleicioun presidencialo, em’ uno manifestacioun pèr la lengo que s’anavo faire à Marsiho… Lou candidat èro trop avantajous dins sa paraulo, proumetié la luno… Cènt proumesso e la Franço au plurau… plus besoun de manifesta… Francés Mitterand venié de gagna… Pàuri couioun avèn pas vist qu’erian pas dins lou plurau de sa Franço e que nous anavo bouta lou plus grand empache pèr sauva nosto lengo, l’article 2 de la Coustitution “ La langue de la République est le français ” publica au journau óuficiau emé la mencioun : fach à Paris, lou 25 de jun 1992, pèr lou Presidènt de la Republico, Francés Mitterand, lou proumié menistre, Pèire Beregovoy, lou menistre d’Estat, menistre dis afaire estrangié, Rouland Dumas, lou gardo di sagèu, Michèu Vauzelle, lou menistre delega is afaire éuroupenco Elisabèt Guigou.
E acò a ressuscita lou jacoubinisme que fai toujour flòri sus li banc de drecho coume de gaucho dóu Parlamen.
Basto ! à l’ouro d’aro es pas parié… meton la grando oulo dins la pichoto, sian fisançous, avèn que de leissa bouli à gròssis oundo… tant que nous auran pas curbecela !

 

Bernat Giély

N. B. : Desempièi la tentativo de Roubert Lafont, plus jamai degun à assaja de se presenta is eleicioun presidencialo, mai i’aura encaro uno moulounado de regiounalisto que se presentaran lou mes que vèn is eleicioun legislativo, aqui faudra ié presta ajudo pèr sauva nosto identita.

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat