Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de mars 2019

 

Parentaio…

Pàuri gènt
Ni paire, ni maire, acò vau pas dire ourfanèu.

Que nàni ! Es l’obro assiduo, afeciounado, aplicado, atenciounado, paciènto, escru- pulouso e seriouso de nòsti deputa asseta tranquilet dins lou bèl enclaus de soun Palais Bourboun en ribo gaucho de Sèino, liuen dóu tarabastage di passo-carriero jaunejant.
Aquéu biais de dire pèr presenta l’Assemblado naciounalo es belèu un pau des- passa. Li deputa abenon pas lou cuer di fautuei dins soun mounumental emicicle. Se saup aro que pèr l’estrambourdant vote de “ l’interdiction de la fessée ” èron 54 de presènt, n’en mancavo 523 esparpaia dins la naturo.
Pèr acò fau plus dire: “i’a de cop de pèd au quiéu que se perdon”, sarié pèr éli uno vióulènci sicoulougico, e mancarien pas de nous apoundre un amendamen i vióulènci educativo ourdinàri de soun Code civil en esperant la brigado de pouliço creado à bèl esprèssi pèr veni reprima aquéli crudèu sevice dins nòsti fougau. Bon, à despart d’aquéli que rebalon la groulo, se n’en trobo encaro, pàsi e serin, qu’an pas mai à faire que de mai s’óucupa de la famiho, e aqueste cop de desquiha lou paire e la maire.
T’an encabana uno nouvello idèio : bateja d’un nouvèu noum li creatour de la mater- nita e la paternita. Adiéu lou paternostre...
Es uno modo que s’aboulis ! Se poudra plus faire tra de paire vo de maire en quaucun ! Pecaire nòsti gènt van èstre dins l’embroi e n’en perdre la tramountano... Es de n’en ploura :
Ageinouia, soun tèndre amaire, Emé soun paire, emé sa maire Trasien de tèms en tèms un senglut rau e sourd
“Mirèio” de Frederi Mistral

Noun, fau pas ètre dins lis ànci, d’apelacioun sinounimico n’i’a toujour agu dins
li famiho : “ Moun paire, que d’ourdinàri, quand par avo de ma maire davans li servitour l’ape- lavo “ la mestresso ”, aqui, en ceremounié, la noumavo “ma mouié”. ... aquéu que tout lou mounde e ma maire elo-memo apelavon “lou mèstre!” Paure paire ! ”
“Memòri e raconte” de Frederi Mistral

Basto ! Nòsti valènt parlementàri, an pas perdu l’estello, après sa coudificacioun noutant que l’autourita parentalo s’eiserço sènso vióulènci fisico vo sicoulougico, n’en soun vengu à bèn precisa de qu’èro aquelo parentèlo e que pèr pas s’engana falié reprene l’etimoulougìo dóu mot, valènt-à-dire l’óurigino latino, parentem, l’acusatiéu de parens que fai parentes pèr designa lou paire e la maire. Segur nòsti gènt ambedous soun tambèn de parènt. Un bèu parèu, mai coume dis lou prouvèrbi:

Se lou parènt noun es bon,
Fuge-lou coume lou tron.

Es aqui que la numeroutacioun gouvernamentalo vai coumplica li causo, emé de blad malensaca...e de un e de dous !
D’efèt, l’Assemblado a juja bon “ d’ancra dins la legislacioun la diversita familialo ”, e, pèr acò faire, de plus dire lou paire, mai lou parènt n° 1, e parieramen escafa la maire pèr la denouma lou parènt n° 2 dins li nouvèu fourmulàri escoulàri... tout s’apren à l’escolo de la Republico...
Mai vau miés l’esplico de la deputado de La REM, Jennifer de Temmerman: “ On a des familles qui se retrouvent face à des cases figées dans des modèles sociaux et familiaux un peu dépassés. Aujourd’hui, personne ne devrait se sentir exclu par des schémas de pensée un peu arriérés. Pour nous, cet article est une mesure d’égalité sociale ”.
Bon, bon, se coumpren ni tourro ni mourro, ounte van metre l’egalita ? Quau sara lou numerò un ? Lou paire vo la maire ? La mouié sara la uno vo la segoundo de soun ome, e éu sara lou parènt un o lou parènt dous de sa femo ?
Es pas un proublèmo, estènt que van desseissualisa la parentado. I’aura plus de un o de uno, de dous o de dos. Lou mascle vai perdre sa douminacioun ierarchico. Lou masculin l’empourtara plus sus lou femenin.
Adounc, aro, l’autour de nòsti jour es plus lou paire, mai lou “ parènt ”, que se i’em- peguèsse lou numerò un, lou proumié de milo, vo lou numerò dous, coume de mèu, dins aquelo partido de lotò, faudra n’entira aquéu voucable, nòu coume un fifre.
Ato, segur ! Pèr saupre quau marca en “ parènt n° 1 ” e quau sara relega en “ parènt n° 2 ” faudra dins lis escolo un saquet emé li dos proumiéri baloto dóu lotò pèr tira au sort. Dins tout, anan pas poulitiqueja, es rèn qu’uno courreicioun autouritàri dóu lengage francés, en Prouvènço, nosto terro maire, cresèn toujour au Paire Nouvè e avèn nosto lengo maire pèr ana prega la Bono Maire... Se garçan pas mau di neoulougisme aparisenqui, apoundren pas aquelo parentaio dins li definicioun dóu Tresor dóu Felibrige.

 

 

Bernat Giély

 

 

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

 

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat