Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de nouvèmbre 2019

 

Lengo regiounalo

Lou Menistre viro e virolengue
pèr l’ensignamenque cabusso…

Pèr l’ensignamen di lengo regiounalo en Franço n’en sian ounte lis ase desbaton…
La reformo dóu Menistre de l’Educacioun naciounalo a fa que mai de petoulo pèr la bounificacioun di poulitico culturalo sucessivo di gouvèr parisen mespresous di parla campagnòu.

Noste Menistre Jan-Michèu Blanquer qu’es pamens un ome de tèsto, clafi de bèu diplomo ( Sciènci Po, agregacioun de dre publi, mestrìo de filousoufìo, DEA en sciènci poulitico…) coumencè de bestieja lou 16 de mai pèr lou debat sus la lèi “ École de la confiance ” en renant tout d’uno contro lis escolo inmersivo en lengo regiounalo que li drole aqui sarien plaça dins la situacioun d’ignoura la lengo franceso.
Aquel ome repèpio, s’atrobo plus d’endré en Franço ounte degun parlo francés, crèi que i’a de jouine qu’escouton pas la radiò, veson pas la televisioun e navigon pas sus la telaragno d’internet, mai que se countènton de canta “ La cambo me fai mau, bouto selo à moun chivau ”, li pàuri bougre soun mes ansin dins la situacioun d’ignoura la lengo franceso e tremparien pas dins lou ban de la francoufounìo d’aro embrutido de gloubiche anglés ?
Basto ! Lou Blanquer n’en fuguè pèr un coumunica de ratrapage lou 23 de mai : “ l’enseignement immersif est une modalité intéressante dès lors qu’elle respecte le cadre constitutionnel ”. A bèn parla, mai dequ’a di ?
Tant vai qu’es sa reformo dóu bacheleirat qu’inquieto… De classo de lengo regiounalo barron à moulounado emai d’àutri se veson emé la mita mens d’escoulan que l’an d’avans.
Lou quoutidian Reporterre que vèn de faire uno enquisto sus aquel item pèr la lengo d’oc nous aviso que plusiour centeno de licèu se soun trouba priva d’ensignamen à la rintrado 2019. L’encauso n’en sarié lou nouvèu bacheleirat estènt qu’uno lengo regiounalo presso en óupcioun facultativo s’atrobo em’ un couëficiènt pichoutounet, tres cop inferiour à-n-aquéu di lengo anciano.
De mai lis escoulan an pas dre coume se poudié faire, de prene la lengo regiounalo em’ uno segoundo óupcioun mentre que li latinisto e lis elenisto podon, éli, countunia de cumula dous ensignamen facultatiéu.
S’apound en acò que l’óupcioun lengo regiounalo es pas prepausado dins la majourita di filiero teinico.
E pamens s’es vist la creacioun d’uno meno d’especialita “ langue et culture régionale ”, mai pecaire messo en councurrènci emé d’àutri matèri es pas óuferto dins la maje part dis establimen escoulàri.

Vai, se fau pas faire de marrit sang, à la longo dóu tèms sabon que li lengo regiounalo porton la mort à la bouco, lou proumié soundage que se publiquè dins noste journau estalouiravo lou noumbre de 5 milioun de loucutour de la lengo d’oc e vuei segound li darniéri dounado sarian que 600 000 ! Segur li gouvèr parisen sabon que fau leissa courre lou tèms e noste Menistre de l’Educacioun naciounalo pèr reprene la manobro se bagno pas, pren soun tèms, sara pèr l’an 2021 : “  il sera proposé aux lycéens qui le souhaitent de composer les épreuves de contrôle continu d’histoire-géographie et d’enseignement scientifique en langues régionales ”. Fau pas dansa plus vite que noun lou tambour toco, coume nous lou dis aro : “ Chacun reconnaît l’intérêt du plurilinguisme pour le développement cognitif des enfants…” O, mai à l’ouro d’aro es si reformo que fan lou chaple di lengo regiounalo.
Vaqui perqué lou couleitiéu “ Pour Que Vivent Nos Langues ” a manda uno peticioun adreissado au Jan-Michèu Blanquer, ramentant que l’Estat francés, mau-grat li multìpli coundanacioun pèr l’ONU countùnio soun obro de destrucioun d’aquéu patrimòni inmateriau que soun nòsti lengo e nòsti culturo.
E de dire que sa subro-vivènço es en questioun, estènt que lis esperfort di noumbrous militant podon plus sufire fàci à la marrido voulounta de l’Estat.
Segur, l’Estat ipoucrite nous a emplastra dins sa lèi que li lengo e culturo regiounalo apartènon au patrimòni de la Franço e que soun ensignamen es favourisa… Te crese ! Li diferènti formo d’ensignamen soun messo à mau pèr l’atuau Menistre de l’Educacioun naciounalo : “ La réforme des enseignements en lycée et de l’organisation du baccalauréat a des conséquences terribles pour toutes les filières de langues régionales ”. Vaqui perqué se fau moubilisa pèr arresta aquéli poulitico lenguicido.

D’ùni deputa e senatour an pausa la questioun de l’urgènci de sauva li lengo regiounalo, en bèu proumié lou Bretoun Pau Molac, emai d’ùni Prouvençau coume Bruno Gilles o Jan-Nouvè Guerini que manquè pas de rapela que lou presidènt de la Republico avié afourti lou 21 de jun de 2018 à Quimper que “ Les langues régionales jouent leur rôle dans l’enracinement qui fait la force des régions. Nous allons pérenniser leur enseignement ”. Pata pas rèn, li baile dóu païs soun tóuti trop avantajous dins si paraulo, nous emboubinon d’uno proumesso e fan l’ouire vira coume lou tèms d’espèro.

Segur nòsti deputa e senatour soun bèn brave, mai soun plus gaire escouta, pèr se faire entèndre, aro, fau manifesta pèr carriero adounc la rampelado es mandado pèr lou couleitiéu “ Pour Que Vivent Nos Langues ” que counvido tóuti lis aparaire di lengo regiounalo à-n-un grand rassemblamen davans lou menistèri de l’Educacioun naciounalo, ( noun plus lou 16 ), mai lou dissate 30 de nouvèmbre 2019 à 11 ouro de-matin pèr manifesta la coulèro contro lou Menistre Jan-Michèu Blanquer que sa poulitico menon à-n-un vertadié lenguicide.
Coumte tengu dóu fube de signatàri de la peticioun e de l’engajamen de la moulounado d’assouciacioun partenàri, l’acampado sara di grando.

Bon, segur, pèr li Prouvençau, Paris es pas aqui davans, mai se se pòu i’anaren tóuti, ié menaren nòstis enfant !

 

Bernat Giély

 

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

 

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat