Pajo d'acuei
Presentacioun en francés
Catalogue dis edicioun
Editouriau dóu mes
  Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
diciounàri en ligno
Countat
 

Editouriau dóu mes de óutobre 2018

 

Boufo que boufara
Aquéu marrit vènt dóu "Sud" finira bèn pèr cala !

Sudura lou sud

La peticioun sus change.org : “ Ni sud, ni PACA, mais Provence ! Rendons enfin son nom à notre région ” a despassa li 33 000 signaturo e li manifestant lou dijòu 27 de setèmbre au Palais dóu Farot à Marsiho pèr lou Coungrès di Regioun de Franço èron à mouloun pèr ramenta à Moussu Muselier, d’en proumié, pièi à tóuti li cap de Regioun que se pòu pas aceta l’emblèmo publicitàri de Regioun Sud pèr designa noste païs.
Óuriginalamen, culturalamen, lenguisticamen, aquelo regioun es la Prouvènço enventado pèr la demoucracìo grèco, li republico roumano e li divers aport mediterran, es la Prouvènço di vilo franco e di grand ciéutadan, la Prouvènço… Espandido de Niço à-n-Avignoun, de Touloun à Briançoun, mai unido dins sa diversita, emé sa lengo, lou prouvençau en bello intercoumprenesoun, que siegue roudanen, aupenc o maritime. Aquéu dijòu ensouleia de setèmbre, falié vèire la bello moulounado de manifestant qu’en maje part avien carga lou tricot de pèu emé l’image de la revendicacioun “ Ni sud, ni PACA, mai Prouvènço ! ”, pinta de rouge.

Arvèi Guerrera, lou baile de la manifestacioun, cencha de sa cherpo d’elegit, beilejavo de man de mèstre aquelo batèsto prouvençalo. Li càrri carga de militant de tóuti li despartamen de Prouvènço arribèron proun d’ouro e tre la primo aubo, li bandiero de Prouvènço floutavon davans l’intrado dóu jardin dóu Palais dóu Farot. Coumençavo de se crida “ Noun à PACA, noun à Sud ! ” souto la bono counducho d’Arvèi Guerrera inalassable dins soun acioun meritòri pèr sauva Prouvènço d’un Sud mau defini e counfus. Tant soulamen li Prouvençau bravas qu’arribavon avien dequé prene pòu avans que d’aproucha… Li camioun, camiouneto, fourgoun, fourgouneto e veituro de pouliço de touto meno emplissien tóuti li carriero avesinanto… L’estat de guerro semblavo decreta coume s’Arvèi Guerrera menavo uno armado de terrouristo e li gendarmo, poulicié e sóudat de touto merço, arnesca en guerrié bèn arma e proutegi de si blouquié menavon uno óuperacioun de prouteicioun di poupulacioun de la vilo. Erian, coume se dis aro, en situacion de counflit arma. Falié prene li mesuro eisigido pèr li circoustànci. Li bataioun de gendarmo e CRS emé tout soun óutihage pèr la bastounado fasien bàrri tanca darrié si blouquié pèr nous parga proun liuen de la grasiho d’intrado sus un tros de trepadou emé la ligno à pas despassa qu’un aubre signalavo. Bèn respetuous, li quàuqui pas de reculado se faguèron sènso roumega. Li drapèu e bandeirolo s’estalouirèron contro la muraio. Li militant presounié poudien plus gaire trouteja, tant pis, à la guerro coume à la guerro, falié resta aqui èro lou passage d’un fube de mounde, 1 800 elegit, qu’anavon au Coungrés di Regioun de Franço e à tóuti se devié faire assaupre que soun pas en Regioun Sud, mai en Prouvènço.
Li gros catau de la Republico arribèron bèn segur en caravano d’autoumoubilo ufanouso di vitro negrasso pèr escoundre si troumbino, emé lis ange gardian d’escambarloun sus si motò sarraiejarello, e si veituro escoubo e davanciero enluminado en téulisso de viro-viro alausetaire crassinant de brut pèr avisa de sa vengudo. Lou proumié menistre, Edouard Philippe, bèn à l’escoundudo dins soun càrri segnourau nous passè souto lou nas, proun bèn barricada pèr pas entèndre nosto crido “ Ni Sud, ni Paca, Prouvènço e pas mai ! ”.
Quant à noste segnour dóu Sud, lou Renaud Muselier deguè trouba uno porto escoundudo vo prene lou bon camin à-n-uno autro ouro pèr intra dins soun Palais que l’avèn pas vist s’aproucha… Avié, de-segur, pas rèn de mai à dire, sa responso à nosto revendicacioun l’avié facho l’aièr dins lou journau “ La Provence ” emé toujour la memo ranganello : “ C’est l’acronyme PACA qui devient Région Sud ” e encaro “ C’est donc une nouvelle identité de marque pour la région au profit de sa visibilité à l’international, et évidemment pas un changement de nom pour lequel la Région n’a d’ailleurs engagé aucune des lourdes démarches qu’impose la loi… C’est pour traduire l’unité d’un territoire tout en respectant les particularités qui en font la richesse que le Président de la Région Provence-Alpes-Côte d’Azur a imaginé avec ses équipes une identité renouvelée, modernisée et résolument tournée vers le monde ”. Lou Sud, acò es quicon de mouderne e, de-segur, de Sud n’i’a dins lou mounde entié, ansin es proupice pèr baia bono vesibilita à l’internaciounau de l’unita de noste territòri… Pardine ! Fau coumprene pèr pas perdre lou nord…

Couioun que sian, aquéu 27 de setèmbre, voulian esplica lou perqué de nosto presènci à tóuti lis elegit di Regioun de Franço que se ramassavon. Urousamen se n’en troubè proun pèr nous sousteni, mai, demié éli, n’i’aguè dous que faguèron mirando en prenènt lou micrò pèr lou dire, lou deputa bretoun Pau Molac, grand aparaire di lengo regiounalo e Gile Simeoni presidènt dóu Counsèu eisecutiéu corse. Mai tout aquéu bèu mounde anèron escouta lou proumié menistre ié dire que lou Gouvèr parisen souvetavo pas reveni sus la descentralisacioun. E nous-autre, deforo, erian toujour aqui, brandissènt d’ùni li drapèu rouge e jaune, d’àutri gounflant soun pitre pèr moustra lou ciéucle de nosto voulounta pèr Prouvènço, mentre que li jouine de “ Prouvènço Nacioun ” estiravon sa bandiero e aussavon lou ton, lou porto-voues à la bouco. E pièi tóutis ensèn cantavian la “ Coupo Santo ” e “ Que canto, que recanto ”, gentimen encadra dis ome d’armo de la Republico que gardavon l’esta-siau.
Dins tout, lou vènt dóu Sud s’es pas senti…

 

Bernat Giély

 

Site nostre :
prouvenco-aro.com
cieldoc.com
Nosto adrèisso eleitrounico :
lou.journau@prouvenco-aro.com

 

 
Mescladisso d'archiéu Mescladisso d'archiéu
 
Se voulès vous abouna escriéure à :
 
"Prouvènço d'aro", "Flora pargue", Bast.D, 64, traverso Paul, 13008 Marsiho.
 
Se voulès d'en proumié counèisse "Prouvènço d'aro", li tres darnié numerò vous saran manda à gratis, basto pèr acò de nous baia voste noum e vosto adrèisso :
Nosto adrèisso eleitrounico : lou. journau@prouvenco-aro.com
Prouvènço d'aro, 18 carriero de Beyrouth, 13009 Marseille.
 
Pajo d'acuei Presentacioun en francés Catalogue dis edicioun Editouriau dóu mes Mescladisso d'archieu diciounàri en ligno Countat